فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - واكاوى و نقد ساختار ادبيات مقاومت در داستان "في الاُسْبُوع سبعة أيام" اثر يوسف قعيّد
هدایت الله تقی زادهيوسف قعيّد یکی از داستان نویسان بزرگ معاصرِ عرب است كه در زمينه ادب داستانى، آثار بسيارى از خود برجاى نهاده است. یکی از ره توشه های ادبی او، "في الأسْبُوع سبعة أيّام" نام دارد كه در آن جنگ و حوادث مربوط به آن را در مصـر در قالب داستان بيان مى كند. نگارنده در این پژوهش چکیده کامليوسف قعيّد یکی از داستان نویسان بزرگ معاصرِ عرب است كه در زمينه ادب داستانى، آثار بسيارى از خود برجاى نهاده است. یکی از ره توشه های ادبی او، "في الأسْبُوع سبعة أيّام" نام دارد كه در آن جنگ و حوادث مربوط به آن را در مصـر در قالب داستان بيان مى كند. نگارنده در این پژوهش بر آن است که به نقد داستان بپردازد و در این میان، سبک و اسلوب نویسنده را مورد بررسی قرار دهد. سیر اين پژوهش، به گونه ای است که با روش توصیفی- تحلیلی ابتدا با بیان مقدماتی درباره نویسنده و ترجمه اثر، به نقد و بررسی این داستان بر پایه ساختار پرداخته است. با بررسی مکان و زمان، شخصیت های داستان، همچنین نگرش به درونمایه هایی از جمله عشق و دلبستگی نويسنده به میهن و رخدادهای داستان، سبک و اسلوب این نویسنده در آفرینش این رمان به تصویر کشيده مى شود. يافته‌هاى پژوهش نشان مى‌دهد كه عشق و دلبستگی نويسنده بيشتر متوجّه میهن بوده و و رخدادهای راستین و واقعی داستان، سبک و اسلوب این نویسنده را در آفرینش این رمان به رخسارة تصویر می‌کشاند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - شرح چکامه ابن حماد عبدی در مدح امام علی علیه‌السلام
حسن مجیدی راضیه رزم آرامسأله خلافت حضرت علی علیه السلام و طلوع ماجرای غدیر پس از غروب زندگی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم رخ داد. در حجة‌الوداع بود که پیامبر به وسیله وحی الهی جایگاه استوار و ثابت خلافت را آشکار و به مقام حضرت علی علیه‌السلام تصریح و تأکید نمود و قرآن مجید بر تکمیل د چکیده کاملمسأله خلافت حضرت علی علیه السلام و طلوع ماجرای غدیر پس از غروب زندگی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم رخ داد. در حجة‌الوداع بود که پیامبر به وسیله وحی الهی جایگاه استوار و ثابت خلافت را آشکار و به مقام حضرت علی علیه‌السلام تصریح و تأکید نمود و قرآن مجید بر تکمیل دین و اتمام نعمت در آن روز اذعان دارد. اما با این وجود، پس از رحلت پیامبر اکرم صلوات الله علیه عده‌ای خلافت را از وی غصب کرده و حق مسلم او را زیر پا گذاردند. بنابراین گروه عظیم مظاهر علم و دانش چون حکما، فضلا، علما، ادبا و شعرا و ... از هر کیش و قوم و زبانی به پا خاستند و در طول چهارده قرن متمادی در باب این قضیه مهم تاریخی آثاری آفریدند که از آن جمله ابن حماد عدوى عبدى بصرى از بزرگان شیعه و از دانشمندان و صدر‌نشينان بزم ادب و حافظان حديث سده چهارم هجری است که چون پدرش با زبان شعر در راه نشر فضایل خاندان نبوت و نصرت مذهب حق کوشید. این مقاله بر این است که از میان غدیریه‌های متعدد وی با روش تحلیلی و استناد به آیات و روایات وارده از حضرات معصومین علیهم السلام به شرح، تشکیل و ترجمه روان چکامه‌ای بپردازد که سی بیت دارد و با این مطلع: مَا لِابنِ حَمّادِ سِوَی مَن حُمِدَت آثارُهُ وَ‌أبهَجَت غُرّانُه ذاکَ عَلِیُ المُرتَضَی الطُّهرُ الَّذِی بِفَخرِهِ قَد فَخرَت عَدنَانُه آغاز و در موسوعه زینب الکبری بنت امیر‌المؤمنین اثر سید علی عاشور ذکر گردیده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - سیری تاریخی در جدید ترین ترجمه های مولوی پژوهان معاصرعرب
زهرا رفیعی رادرشد ادبیات تطبیقی درعصر معاصر، معرّفی ادب وادبای فارسی زبان به ویژه مولانا را به جهانیان در پی داشت و در این راستا، روند مولوی پژوهی با اقبال ویژه‌ای در محافل ادبی عرب خاصّه در حوزه‌ی ترجمه مواجه شد. این روند در قرون اخیر ودر بلاد عربی آن چنان مورد توجه مترجمین و پژوهشگ چکیده کاملرشد ادبیات تطبیقی درعصر معاصر، معرّفی ادب وادبای فارسی زبان به ویژه مولانا را به جهانیان در پی داشت و در این راستا، روند مولوی پژوهی با اقبال ویژه‌ای در محافل ادبی عرب خاصّه در حوزه‌ی ترجمه مواجه شد. این روند در قرون اخیر ودر بلاد عربی آن چنان مورد توجه مترجمین و پژوهشگران عرب قرار گرفت که در کمترین مدّت بیشترین آثار ترجمه شده به صورت منظوم ومنثور به جهانیان ارائه داده شد.این ترجمه ها همگی در راستا و در تأیید یکدیگرصورت گرفتندوخود عامل مهمی در معرّفی شخصیت مولانا آثارواحوالش گردیدند تا جایی که منجر به شناخت بیشتری نسبت به زوایا وخفایای شخصیّت وآثار مولانا شدند . این ترجمه ها یا مستقیما ترجمه‌ی آثار مولانا بودند ویا ترجمه‌ی آثار معاصرین در اقصی نقاط جهان راتشکیل می دادند.مقاله‌ی حاضردر صدد است تا سیر تاریخی ترجمه های انجام شده توسط مولوی پژوهان عرب را در دوقرن اخیر مورد بررسی وتحلیل قرار دهد که بر مبنای مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است وجنبه ی توصیفی –تحلیلی دارد. هدف از این مقاله نشان دادن تلاشها وحرکتهای مولوی پژوهان عرب در حیطه‌ی ترجمه واشکال آن است که بر اساس مطالعات تاریخی وتحلیلی صورت گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - کنکاشي در پديده‌هاي تضاد و ترادف در زبان شعري مظفر النواب
مهدي شاهرخ ابوالحسن امين مقدسيدر ادبيات معاصر عرب، شاعران بزرگي در حوزه سرايش اشعار سياسي، نام خود را در بر تارک ادب عربي ماندگار کرده‌اند که يکي از برجستگان آن‌ها مظفر النواب، شاعر شيعه و چپ‌گراي عراقي است؛ او که سال‌هاي متمادي عمر و شعر خود را در راه محقق نمودن آمال سياسي و مبارزاتي خود به کار گرف چکیده کاملدر ادبيات معاصر عرب، شاعران بزرگي در حوزه سرايش اشعار سياسي، نام خود را در بر تارک ادب عربي ماندگار کرده‌اند که يکي از برجستگان آن‌ها مظفر النواب، شاعر شيعه و چپ‌گراي عراقي است؛ او که سال‌هاي متمادي عمر و شعر خود را در راه محقق نمودن آمال سياسي و مبارزاتي خود به کار گرفته است و هزينه‌هاي هنگفت چنين اقدامي را در زندگي خود، به شکلي کامل و با پذيرش رنج‌هاي زندان، شکنجه و تعقيب، و سال‌ها تحمل تبعيد، غربت و دوري از وطن و آشنايان خود پرداخته است. مظفر النواب به عنوان يک شاعر نوگراي معاصر، از پديده‌هاي مختلف زباني در غني‌سازي متون شعري خود استفاده کرده است که از جمله اين‌ها پديده‌هاي زباني تضاد و ترادف است، اين مقاله با تکيه بر شيوه وصفي تحليلي درصدد بررسي اين دو در شعر نواب است. نتايج پژوهش حاکي از آن است که نواب گاه در بکارگيري اين دو پديده زباني، تجانس ميان کلمات از حيث نوع واژگان را رعايت کرده و گاه اين تجانس را برهم مي‌زند، چنان که بسامد به‌کارگيري تضاد و ترادف در واژگان متجانس بيشتر از کلمات نامتجانس، و در ميان واژگان متجانس اسمي بيشتر از متجانس‌هاي فعلي است، علاوه بر اين، نواب در کنار تضاد و ترادف از ديگر محسنات بياني و بديعي در شعر خود بهره مي‌گيرد تا از رهگذر آن‌ها، بر جنبه ادبي متون شعري خود افزوده و از اين‌ها در جهت تقويت موسيقي معنوي اشعارش استفاده نمايد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - کارکرد های ادبیات کودک افغانستان در ایران (مورد مطالعه: آثار نویسندگان افغانستانی ساکن در ایران)
معصومه موسویانکشور ایران در همسایگی افغانستان، بیشترین مهاجر افغان را نسبت به دیگر کشور های جهان دارد. کودکان مهاجرافغان در ایران با مسائل مختلفی روبرو هستند. تعدادی شاعر و نویسنده افغان در ایران اقدام به تولید و نشر ادبیات کودک برای کودکان مهاجر هموطن خود در ایران کرده اند. پژوهش حا چکیده کاملکشور ایران در همسایگی افغانستان، بیشترین مهاجر افغان را نسبت به دیگر کشور های جهان دارد. کودکان مهاجرافغان در ایران با مسائل مختلفی روبرو هستند. تعدادی شاعر و نویسنده افغان در ایران اقدام به تولید و نشر ادبیات کودک برای کودکان مهاجر هموطن خود در ایران کرده اند. پژوهش حاضربه میزان تطابق نیازها و مسائل کودکان مهاجر افغان ساکن در ایران با ادبیات کودک تولید شده توسط نویسندگان و شاعران افغان ساکن ایران می پردازد. برای رسیدن به این هدف در وهله اول با استفاده از روش تحقیق کیفی، راهبرد پژوهشی مطالعه موردی جمعی و مصاحبه به عنوان تکنیک گردآوری اطلاعات، مهمترین نیازهای کودکان مهاجر افغان شناسایی گردید. نمونه‌گیری به شیوه هدفمند بوده و چهارنفر از فعال‌ترین شاعران و نویسندگان افغان که دارای بیشترین متون منتشر شده در این زمینه بودند، مصاحبه شدند. در مرحله بعد به ادبیات تولید شده توسط نویسندگان که در حوزه کودک مشغول فعالیت بوده و هستند، مراجعه و با تکنیک تحلیل محتوای کیفی موضوعات مهم و موردتوجه این آثارشناسایی گردید. نتایج نشان می‌دهد مضامین دینی و پرداختن به مفاهیم اخلاقی بیشترین موضوعاتی است که در این ادبیات (داستان ها و شعر ها) آمده اند. در حالی که آموزش، امنیت، بهداشت و وضعیت معیشت از مهمترین نیازهای کودکان مهاجر افغان در ایران است. مقایسه ادبیات تولید شده برای کودک مهاجر افغان با نیازهای شناسایی شده در مطالعه کیفی میدانی، بیانگر این نکته است که میان آثار تولید شده و نیازهای کودکان شکاف آشکاری وجود دارد. لذا فلسفه وجود تولید این ادبیات و کارکرد واقعی آن مورد تردید است و با هدف مورد نظر تولید کنند گان آن(شاعران و نویسندگان افغان) مغایرت وجود دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - لزوم روشمند ساختنِ مطالعات ادب عامیانه؛ ملاحظه‌ای بر فهرست طبقه بندی بن‌مایه‌ها
ناشناس سدر تلاشی برای سامان دادن به مجموعه‌ی قصه‌های عامیانه‌ای که در اروپای قرن نوزدهم در حال گسترش چشمگیری بود، دانشمندان ادب عامه دست به طبقه بندی قصه‌ها زدند. این تلاش ها سه نظام طبقه بندی افرادی را برای روایات عامیانه شکل دادند که به ترتیب؛ تیپ یا گونه‌ی قصه، موتیف یا بین چکیده کاملدر تلاشی برای سامان دادن به مجموعه‌ی قصه‌های عامیانه‌ای که در اروپای قرن نوزدهم در حال گسترش چشمگیری بود، دانشمندان ادب عامه دست به طبقه بندی قصه‌ها زدند. این تلاش ها سه نظام طبقه بندی افرادی را برای روایات عامیانه شکل دادند که به ترتیب؛ تیپ یا گونه‌ی قصه، موتیف یا بین مایه قصه و کنش یا خویشکاری های موجود در قصه را بررسی می‌کردند. نظام های نخست و سوم تا حدودی برای پژوهشگران ایرانی آشناست، اما نظام دوم که در تکمیل نظام نخست به وجود آمد کمتر مورد مداقه قرار گرفته است. این مقاله می‌کوشد تا با روش تحقیقِ کتابخانه‌ای، تاریخچه‌ی پژوهش در طبقه‌بندی قصه‌ها را بر اساس سه نظام اصلی تبیین کند، ضرورت دسته‌بندی عناصر ادب عامیانه را یادآوری نماید و شیوه‌ی کمتر شناخته شده در این حوزه یعنی فهرست طبقه‌بندی بن مایه‌ها را با ذکر مثالی شرح دهد پرونده مقاله